عبارت "حال کلیدی برای گذشته است" به مفهوم این است که در علم، به ویژه در علوم تجربی، توجه به وضعیت و شرایط فعلی می‌تواند به ما کمک کند تا درک بهتری از رویدادها و فرآیندهای گذشته داشته باشیم.
در علوم تجربی، ما از مشاهدات و داده‌های فعلی برای تحلیل و مطالعه پدیده‌های تاریخی یا تغییرات در زمان استفاده می‌کنیم. به عنوان مثال، اگر بخواهیم تغییرات اقلیمی را بررسی کنیم، باید وضعیت کنونی آب و هوا، دما و سایر عوامل را در نظر بگیریم تا بفهمیم چگونه این عوامل در گذشته تأثیر گذاشته‌اند و باعث تغییرات آب و هوایی شده‌اند.
به عبارت دیگر، اطلاعات و مشاهدات امروز می‌توانند به عنوان یک کلید برای درک بهتر و تجزیه و تحلیل رویدادهای گذشته و تغییرات آن‌ها عمل کنند. این رویکرد، در بسیاری از شاخه‌های علوم تجربی از جمله زیست‌شناسی، زمین‌شناسی و اقلیم‌شناسی کاربرد دارد.
